anksiyete türleri nelerdir

Anksiyete Türleri: Dsm-5 Tanıları

Anksiyete türleri,  yani kaygı bozuklukları 8 alt türe ayrılır. Bunlar; özgül fobi (hayvanlar, iğne), panik bozukluk, agorafobi (panik atak geçirdiği/geçirme ihtimali olacağını düşündüren mekanlardan uzaklaşma), toplumsal kaygı bozukluğu (sosyal fobi), yaygın anksiyete bozukluğu, maddeye bağlı anksiyete bozukluğu yetişkinlerde görülen kaygı bozuklukları çeşitleridir. Çocuk ve ergenlerde ise ayrılma kaygısı bozukluğu ve seçici konuşmazlık (mutizm) görülme sıklığı artmaktadır.

Toplumsal Kaygı Bozukluğu (Sosyal Fobi)

Sosyal kaygıda kişinin başkalarınca değerlendirilebilecek olduğu bir ya da birden çok toplumsal durumda belirgin bir korku ya da kaygı duyması. Örneğin; karşılıklı konuşma, tanımadık insanlarla karşılaşma, yemek yerken ya da içerken gözlenme ve başkalarının önünde bir eylemi gerçekleştirme (konuşma yapma) vardır.

Agorafobi

Yaşayan kişiler, toplu taşımaya binme de, açık/kapalı alanlarda bulunmada, tek başına evin dışına çıktığında, kalabalık ortamlarda bulunduğunda kaçmanın güç olabileceği ya da panik benzeri belirtilerin olması durumunda yardım alamayabileceğini düşündükleri için dışarı çıkmaktan korkar ya da kaçınırlar.

Panik Bozukluk

Panik bozukluk yaşayan bireyler, kalp krizi geçirdiklerini ve öleceklerini düşünürler. Hafta da 15 günde bir farklı kalp damar uzmanlarına danışıp ekt çektirmek isteyebilirler. Genellikle hekimlerin yönlendirmesiyle klinik psikologlara başvuru oluşturulur. Panik atak belirtileri; çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, baş dönmesi, ayakta duramama, vücutta karıncalanma şeklinde kendini göstermektedir.

*Panik atak çok stresli dönemlerde herkesin yaşayabileceği bir içsel sıkıntıdır. Panik bozukluk olması için kişinin birden fazla panik atak geçirmesi gerekmektedir.

Özgül Fobi

Özgül fobi yaşayan bireylerde belli bir nesneye ya da duruma duyulan orantısız kaygı vardır. Kaçınma ya da donma davranışı sergileyebilirler. Hayvanlar; böcek, örümcek, kedi, köpek. Yükseklik; lunapark, gökdelen, uçak. İğne, kan aldırma da bayılma davranışı gösterirler.

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Anksiyete türlerinde çok rastlanılan biri olan yaygın anksiyete bozukluğu, işte/okulda başarısız olma kaygısı (performans kaygısı). Yaygın anksiyeteye sahip bireyler, kolay kızar, odaklanma da sorun yaşar, çabuk yorulur, kas gerginliği ve uyku problemleri yaşamaktadır. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre %2 daha fazla. Ortalama başlangıç yaşı ise 30’dur.

Maddeye Bağlı Anksiyete Bozukluğu

Maddenin yol açtığı anksiyete; alkol, uyuşturucu veya ilaçların neden olduğu anksiyete veya panik atakların tanısal adıdır. Stresli yaşam olaylarıyla başa çıkma için rahatlama davranışı olarak madde kullanımı günümüzde gençlerde ciddi oranda artmaktadır.

Anksiyete türleri, bazı kişilerde birden fazlası olabilmektedir. En doğru cevaplar gerçekleştirilen testler ve terapi sürecinde ortaya çıkmaktadır. Anksiyete türleri ile alakalı Beck Anksiyete Testine buradan ulaşabilirsiniz.

Paylaş